Wpływ czasu spędzanego przed ekranem na oczy dzieci
Spójrzmy prawdzie w oczy - spędzanie czasu przed ekranem stało się wszechobecne w dzisiejszej erze cyfrowej. Szczególnie widoczne jest to w przypadku młodych ludzi, którzy wykorzystują urządzenia cyfrowe do nauki, rozrywki, kontaktów z przyjaciółmi i nie tylko. Krótko mówiąc, najmłodsze pokolenie dorasta uzależnione od elektronicznych urządzeń spełniających ich codzienne potrzeby.
Z jednej strony dla rodziców jest to zupełnie naturalne, z drugiej coraz częściej zastanawiają się czy telefon psuje wzrok oraz jakie konsekwencje może mieć długotrwałe korzystanie z urządzeń mobilnych.
Według Kaiser Family Foundation, dzieci w wieku 8-18 lat spędzają obecnie przed ekranem średnio 7,5 godziny każdego dnia tylko dla rozrywki, nie uwzględniając czasu spędzanego na komputerze w szkole w celach edukacyjnych ani w domu w celu odrabiania prac domowych. W ciągu roku daje to w sumie nawet 114 pełnych dni.1 Mimo wielu zalet, zbyt długi czas przed ekranem może prowadzić do różnych problemów z oczami i wpływać na ogólny stan zdrowia oczu dziecka. Warto więc bliżej przyjrzeć się zależności telefon a wzrok.
Potencjalny wpływ spędzania czasu przed ekranem
Przeciążenie oczu
Kiedy patrzymy na ekran, mrugamy o 60% rzadziej2,3. Może to zaburzać naturalny film łzowy dziecka i powodować dyskomfort, suchość oczu, bóle głowy i niewyraźne widzenie. Długotrwałe patrzenie na ekran urządzenia cyfrowego może również przeciążać mechanizm akomodacji, prowadząc do zmęczenia oczu i bólów głowy. Tym samym odpowiedź na pytanie „Czy patrzenie w telefon psuje wzrok?” jest tylko jedna – może to być jeden z czynników pogorszenia wzroku.
Krótkowzroczność
Jest to wada wzroku polegająca na nieprawidłowej budowie oka. Gałka oczna jest najczęściej zbyt długa, co powoduje, że oddalone obiekty wydają się niewyraźne. U najmłodszego pokolenia coraz częściej diagnozowana jest ta wada wzroku. Od telefonu może ona rozwijać się szybciej, co zwiększa ryzyko powikłań w późniejszym okresie życia.
Zaburzenia snu
Niebiesko-fioletowe światło emitowane z urządzeń elektronicznych może zakłócać naturalny cykl snu organizmu poprzez hamowanie wydzielania melatoniny o niewłaściwej porze dnia, co utrudnia dzieciom zaśnięcie. W tym miejscu warto zaznaczyć, że na pytanie „czy ekran telefonu psuje wzrok?” należy odpowiedzieć twierdząco, ale także dodać, że cyfrowe urządzenia mają również wpływ na inne funkcje organizmu.
Siedem sposobów ochrony zdrowia oczu u dzieci
1. Ograniczenie czasu przed ekranem
Nie jest to łatwe, ale zaleca się, aby rodzice ograniczyli czas spędzany przez dzieci przed ekranem do 1-2 godzin dziennie. Bez względu na to jaka jest odpowiedź na pytanie, które często zadaje sobie wielu rodziców - czy wzrok psuje się od telefonu, istotne jest, aby dziecko miało różnorodne sposoby na spędzanie wolnego czasu, nie tylko te związane z ekranami.
2. Robienie przerw
Oczy ogniskują obraz za pomocą małych mięśni, które pracują najbardziej efektywnie podczas obserwowania równocześnie bliskiego i dalekiego otoczenia. Tym samym odpowiedź na pytanie czy oczy psują się od telefonu wydaje się być oczywista. Patrzenie w ekran wpływa negatywnie na pracę mięśni oka, a tym samym prowadzi do pogorszenia widzenia. Odwracanie wzroku od ekranu co 20-30 minut i patrzenia w dal może pomóc odpocząć tym mięśniom.
3. Dostosowanie ustawień ekranu
Łatwo jest zapomnieć o jasności i kontraście, ale ich zbyt duże lub zbyt małe nasilenie może obciążać oczy. Chodzi o to, aby tekst odróżniał się od tła i aby dostosować światło pochodzące z monitora do otoczenia.4 Ponadto należy upewnić się, że ekran znajduje się w odpowiedniej odległości od oczu, zazwyczaj co najmniej 50 cm. Zastanawiając się czy telefon niszczy wzrok należy przede wszystkim zwrócić uwagę na ustawienia. Odpowiedni kontrast i jasność ekranu mogą nieco załagodzić negatywne skutki wpatrywania się w ekran.
4. Stosowanie filtrów światła niebiesko-fioletowego
Niebiesko-fioletowe światło negatywnie wpływa nie tylko na oczy, ale także na biorytm człowieka. Dlatego warto zastanowić się nad zainstalowaniem specjalnych filtrów zmniejszających ilość światła niebieskiego docierającego do oczu dziecka. Stosowanie filtrów to profilaktyka, dzięki której są mniejsze szanse na to, czego rodzice się obawiają w kontekście swoich dzieci, potocznie mówiąc: popsuty wzrok od telefonu.
5. Zachęcanie do aktywności na świeżym powietrzu
Badania pokazują, że spędzanie co najmniej dwóch godzin dziennie na świeżym powietrzu może pomóc w ograniczeniu wystąpienia krótkowzroczności lub spowolnieniu jej progresji.5
6. Ustalenie rutyny przed snem
Co najmniej godzinę przed snem należy odłożyć urządzenia cyfrowe. Wymagania umysłowe i wizualne związane z czynnościami takimi jak oglądanie telewizji, gry wideo i korzystanie z mediów społecznościowych, mogą uniemożliwiać dziecku zaśnięcie lub utrzymanie snu.
7. Umawianie regularnych badań okulistycznych
Regularne badania kontrolne mogą pomóc w wykrywaniu ewentualnych problemów dotyczących oczu na wczesnym etapie i opracowaniu planu leczenia. Podczas wizyty specjalista możę zbadać wzrok, zaproponować korekcję wzroku, jeżeli jest wymagana, jak również odpowiedzieć na pytania dotyczące profilaktyki zdrowia oczu. Jeżeli więc w Twojej głowie pojawia się pytania w jaki sposób oddziałują na nas ekrany, czy smartfon psuje wzrok, jak telefon psuje wzrok itp., specjalista może na nie odpowiedzieć i przekazać Ci konkretne zalecenia.
Wpisz do kalendarza coroczne kompleksowe badania okulistyczne
Spędzanie czasu przed ekranem przez dzieci stało się normą, ale postępując zgodnie z powyższymi wskazówkami, możesz ochronić oczy swojego dziecka przed cyfrowym zmęczeniem wzroku i innymi problemami dotyczącymi oczu. Niezależnie od tego, najlepszą metodą dbania o zdrowie oczu dziecka jest planowanie corocznych kompleksowych badań okulistycznych. Kompleksowe badanie okulistyczne, o znacznie szerszym zakresie niż przesiewowe badanie wzroku w szkole, umożliwia wykrycie wczesnych objawów zaburzeń widzenia, takich jak krótkowzroczność, oraz ponad 270 chorób ogólnoustrojowych i przewlekłych.4 Podczas badania można także dokładniej określić, dlaczego telefon psuje wzrok u konkretnego dziecka i zastosować odpowiednie metody leczenia i profilaktyki.
Bibliografia:
1. Screen Time vs. Lean Time Infographic. Źródło: https://www.cdc.gov/nccdphp/dnpao/multimedia/infographics/getmoving.html
2. Tsubota K, Nakamori K. Dry eyes and video display terminals. N Engl J Med. 1993;328(8):584. doi: 10.1056/NEJM199302253280817.
3. Patel S, Henderson R, Bradley L, et al. Effect of visual display unit use on blink rate and tear stability. Optom Vis Sci 1991;68(11):888-892. doi: 10.1097/00006324-199111000-00010.
4. Best monitor settings for eyes. Źródło: https://www.eyeque.com/knowledge-center/best-monitor-settings-for-eyes/
5. Wu PC, Chen CT, Lin KK, et al. Myopia Prevention and Outdoor Light Intensity in a School-Based Cluster Randomized Trial. Ophthalmology 2018;125:1239-50.
Ważne informacje dla użytkowników soczewek kontaktowych: Soczewki kontaktowe ACUVUE® mogą być stosowane do korekcji wzroku. Specjalista ochrony zdrowia oczu ustali, czy soczewki kontaktowe są właściwym wyborem dla danej osoby. W rzadkich przypadkach noszenie soczewek może powodować poważne problemy z oczami. Aby ich uniknąć, należy postępować zgodnie z harmonogramem noszenia, wymiany i instrukcjami dotyczącymi właściwej pielęgnacji soczewek kontaktowych. Soczewek nie należy zakładać przy zakażeniach oka, jakiejkolwiek chorobie oczu, chorobie ogólnoustrojowej, która może mieć wpływ na oczy, ani przy uczuleniu na którykolwiek składnik materiału, z którego jest wykonana soczewka. W przypadku odczuwania dyskomfortu oczu, nadmiernego łzawienia, zmian widzenia lub zaczerwienienia oczu należy zdjąć soczewki i niezwłocznie skontaktować się ze specjalistą ochrony zdrowia oczu. Aby uzyskać szczegółowe informacje na temat prawidłowego używania, pielęgnacji, ostrzeżeń i środków ostrożności, porozmawiaj ze swoim specjalistą ochrony zdrowia oczu i uważnie przeczytaj instrukcję używania dostępną na stronie internetowej firmy Johnson & Johnson www.e-ifu.com. Więcej informacji dostępnych jest pod adresem strony ACUVUE® www.acuvue.com/pl-pl/information/. Producent: Johnson & Johnson Vision Care, Inc., 7500 Centurion Parkway, Jacksonville, Florida, 32256, USA. Upoważniony przedstawiciel: AMO Ireland, Block B, Liffey Valley Office Campus, Quarryvale, Co. Dublin, Ireland. Znaki towarowe prezentowanych produktów z portfolio ACUVUE® należą do: Johnson & Johnson. Reklama prowadzona przez Johnson & Johnson Poland Sp. z o.o., ul. Iłżecka 24, 02-135 Warszawa, zarejestrowana w Sądzie Rejonowym dla m. st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy KRS pod numerem: 0000032278, NIP 113-00-20-467, o kapitale zakładowym 39 751 500,00 złotych. Polska 2025.
2025PP12221
